Tatillerde köy evlerine veya büyüklerimizin evlerine gittiğimizde beyaz bir yüzey üzerine çiçekli tencereler, tavalar hatta tabaklarla karşılaşabiliriz. İşte o ürünler eski zamanların modası olan emaye mutfak ürünleridir. Köy yoğurtlarının o leziz tadı şüphesiz emaye bakraçlar sayesindedir. Közde veya soba üstündeki emaye cezvelerde pişen kahvenin lezzetini şimdi hangi kahve cihazından alabilirsin?
Eski zamanlardan bahsediyor olsak da şuan bile emaye şıklığı, mutfağın olmazsa olmazları arasında hala yerini almakta. Emaye çaydanlıklardan tabaklara, şekerliklerden tencerelere birçok emaye ürün mutfaklarımızda bulunuyor. Sadece mutfak ürünleri ile değil, evin için gerekli dayanıklı ev aletlerinde, kışların vazgeçilmezi sobalarda emaye ürünleri görebilmekteyiz. Birçok kafe ve restoranda bile emaye eşyalar sunumları taçlandırır. Bir kahve içmek istediğinde sunum emaye ile getirildiğinde, sunumun ne kadar zarif ve nostaljik olduğunu görebilirsin. Evlerimizi süsleyen, bizi eski zamanlara götüren emayenin hikayesini birlikte inceleyelim.
Emaye Nedir?
Emaye, Antik Yunan’dan kalma bir kaplama maddesidir. O dönemlerde takılarda ve süs eşyalarında kullanılırken, günümüzde ise artık her alanda emaye kullanılmaktadır. Mutfak ürünlerinde, tencerelerde, tavalarda, cezvelerde, tepsilerde olduğu gibi aklına gelebilecek her üründe bu kaplama yer alabilir. Emay adı verilen madde ile kaplanan ve korunan her ürüne emaye denir. Emay ise çeşitli metal oksitlerin birleşmesiyle oluşan bir maddedir. Silisyum, kurşun oksit, soda, boraks, potasyum hidroksit ve renk verici metal oksitlerin eritilmesiyle oluşturulan, bazı maddeleri korumak veya parlaklık kazandırmak için kullanılan saydam veya donuk cam benzeri bir ciladır. Tüm bu maddeler karıştırılıp eritilir ve kaplanacak olan metal, emaye banyosuna batırılıp çıkarılır. Daha sonra da yaklaşık 900 derecelik fırınlarda pişirilir.
Emaye Ürünler Nasıl Kullanılmalıdır?
Emayı çaydanlıkları çelik çaydanlıklar ile aynı şekilde kullanabilirsin. Belli bir kullanım süresinden sonra ısı etkisi ile çaydanlığın üzerinde lekeler oluşabilir veya iç kısmında kireçlenme olabilir. Çizilmeye daha müsait bir yapısı olan emaye eşyalar daha özenli kullanım isterler. Emaye ürünlerin baniden yüksek ısılara maruz kalmaması konusunda dikkat etmelisin. Isıyı yavaş yavaş yükseltmeyi deneyebilirsin. Bu sayede yanma durumu ortadan kalkacaktır. Temizlenmesi için bulaşık makinesine koymak konusunda çekincelerin olmasın. Çaydanlığın yanında lezzetli yemekler için emaye tencereleri de tercih edebilirsin. Yalnızca bu tencerelerde yemek yaparken tahta kaşık kullanmaya dikkat etmelisin. Ayrıca emaye tencereler de buzdolabına konulabilmektedirler. Kokuyu dışarı vermezler. Dışarıdan da koku almazlar. Emaye türleri demir döküm emaye ve maden üzerine emaye olmak üzere iki türlüdür. Bu iki türün de kullanım süresi farklıdır. Emaye eşyaları uzun süre kullanabilmek için çizilmemeleri konusunda dikkat etmelisin. Ayrıca yemeğin altını 10 dakika önceden kapatırsan emaye tencere içinde demiyle daha leziz yemekler pişirmen de mümkün.
Emaye Ürünler Nelerdir?
Emaye, sadece mutfak gereçlerinde değil (tabak, çanak, bardak, çaydanlık, kap kacak, tencere) aynı zamanda soba, sıhhi tesisat malzemeleri, dayanıklı ev aletleri (buzdolabı, vb), takılar, sanat eserleri ve cam üretiminde kullanılmaktadır. Annelerimizin gençlik yıllarını hatırlatan emaye ürünler yine popülerliğini koruyor. Çay sohbetleriniz için emaye çaydanlıklar, çayı şekersiz içemeyenlerin masasından eksik olmayan emaye şekerlik, sunumların için emaye tabaklar ve tencereler, yemek yapmanı kolaylaştıracak süzgeç ve derin kaseler, leziz bakliyat yemekler için tencereler ile mutfaklarında yer almaktadır. Sadece sofra unsurları ile değil, evin için gerekli olan dayanıklı ev aletlerinde, kışların vazgeçilmezi sobalarda ve tesisat malzemelerinde emaye ürünleri görebilirsin. Hemen hemen her evin mutfağında kullanılan emaye lavabo türleri mermer lavabolar ile yarışır hale gelmiş surumda. Kullanım alanlarına aksesuarları da eklediğinde, emaye ürünlerin hayatının her alanında karşına çıktığını görebilirsin. Mutfağının en güzel köşesinde, yemeklerini lezzetlendirmek adına yer alan emaye baharatlık ise bambu ürünler gibi olmazsa olmaz ev gereçleri arasında yer almaktadır.
Son zamanlarda popüler olan emaye ev gereçleri yeni bir hobiye de imkan tanır. Boya firmalarının üretimini yaptığı emaye boyası ile eski eşyalarını emaye görünümüne kavuşturabilirsin. Hatıralarla dolu olan eşyalarını atmak yerine, emaye boyası uygulayarak yepyeni bir ürün haline getirebilirsin.
Emaye Zararlı Mıdır?
Mutfak ürünlerini alırken seçici olmak en doğal hakkımız. Plastik ürünlerin hem doğaya hem de sağlığa verdiği zararları düşününce, en sağlıklı ürünler neyse onları tercih etmek daha doğru bir karar olabilir. Hem şık hem de buram buram nostalji kokan emaye ürünleri alırken faydaları ve zararlarını düşünmek de önemlidir. Sofrada sana eşlik edecek emaye çaydanlıklar ve emaye tabaklar çizilmediği sürece sağlığın için zararlı değildir. Çizildiğinde ve fazla yıprandığında içindeki bileşenler gıdaya temas edeceği için zararlı hale gelebilir. Tabi sana önerimiz, uzun ömürlü emaye ürünler için tahta kaşıklar kullanmandır. Tahta kaşıklar ile yemeklerini yaptığın sürece emaye tencere ve emaye ev gereçleri daha uzun ömürlü olacaktır. O yüzden her zaman tahta veya silikon kaşıkla kullanmalı, çizilmeyecek şekilde temizlemelisin. İyi baktığın takdirde yıllarca beraber olabilirsiniz. Ayrıca belirtmekte fayda var, emaye kaplamalı ürünler (özellikle fırın yemekleri için söyleyecek olursak) 220-250 dereceye kadar dayanıklıdırlar. Yere düşürmediğin veya büyük bir güç uygulamadığın takdirde kırılıp bükülmezler, (üretici tarafından aksi belirtilmezse) bulaşık makinesinde yıkanabilirler. Şayet emayelere iyi bakarsan, sana anneannenden kalmadıysa bile sen torunlarına bırakabilirsin.
Emaye Çaydanlıklar Nasıl Temizlenir?
Emaye çaydanlıklarda oluşan kireci ve yüksek ateş sebebi ile meydana gelen lekeleri temizlemek için uygulayabileceğin pratik yöntemler mevcut. Neden emaye tercih edilir derseniz sebeplerden ilki uzun ömürlü olmaları. Bir diğer sebep ise tabii ki şık ve sevimli görünümleri. Ancak kireç ve leke sorunu görüntü konusunda olduğu kadar sağlık açısından da problem yaratabilir. Bu nedenle emaye çaydanlıkların bakımına oldukça dikkat etmek gerekir. Çaydanlık üzerinde oluşan lekeleri temizlemek için, zeytinyağı ve karbonat karışımı kullanabilirsin. Bir miktar zeytinyağı ve karbonatı karıştırdıktan sonra bir sünger yardımı ile çaydanlığı silebilirsin. Bu işlem hem lekelerin temizlenmesini hem de çaydanlığın çizik oluşmadan temizlenmesini sağlar. Bu işlemden sonra emaye çaydanlık en az 20 dakika bekletilmelidir. Ardından çaydanlığı bol su ile durulamalısın. Kireç sorunu için limon tuzu kullanabilirsin. Çaydanlığın yarısına kadar su doldurup üç yemek kaşığı kadar da limon tuzu ekleyip kaynatman bu lekeleri yok etmeni sağlayacaktır. Yeme içme için kullandığım eşyalarda doğal temizleyicilere yönelmemiz en sağlıklısı. Bu işlemler emaye çaydanlığını temizleyeceği gibi ömrünü de uzatacaktır. Aynı zamanda sağlığını da korumanı sağlayacaktır.
Emaye Ocak Nasıl Temizlenir?
Mutfakta daha fazla kullanıldığı için diğer ürünlere göre daha çok kirlenen bir mutfak unsurudur ocak. Yağ damlar, su lekesi kalır, bazen yemekler taşabilir ve küçük kazalar yaşanabilir. Haliyle bu lekeler göze batar. Her işin bir kolayı olduğu gibi emaye ocak temizliği için de kolay bir yöntem vardır. Tıpkı diğer emaye eşyalar için uygulandığı gibi karbonat ve zeytinyağı ile ocaklarının temiz kalmasını sağlayabilirsin. Nemli bir bez yardımıyla, karbonat ve zeytinyağı karışımını ocak yüzeyine uygulamalı ve sert olmayacak şekilde ovalamalısın. Daha sonra nemli bez ile yüzeyi güzelce temizlemelisin. Daha parlak ve temiz ocakların bir sonraki yemeklerin için hazır olacaktır. Her markette bulabileceğin kimyasal temizlik ürünlerini de kullanma talimatına göre uygulayarak, daha kısa sürede emaye ocak temizliği yapabilirsin. Artık her ürün ve yüzey için çok uygun fiyatlarda temizlik ürünleri yer almaktadır. Kimyasal ürünler olduğu için gıdaya temaslarını engelleyecek şekilde temizlik yapmaya özen göstermeni tavsiye ediyoruz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder